خلاقیت

بسياري چنين مي پندارندكه خلاقيت خصوصيت ذاتي افرادي است كه با اين توانايي متولد مي شوند درحالي كه خلاقيت درنوع بشر به اندازه حافظه عموميت دارد ومي توان آن را با كاربرد اصول وتكنيكهاي معيني با ايجاد  فكرهاي جديد با اجتناب از عادات و عواملي كه موجب تضعيف اين استعداد مي شوند وبا برنامه اي مستمر به خوبي پرورش داد.

از نظر طرزكار توانائيهاي فكري انسان را مي توان در دسته بندي زير فهرست كرد :

الف - جذب :  توانايي مشاهده بكار بردن توجه

ب - ضبط   :توانايي حفظ كردن وبه خاطر آوردن

ج - استدلال :  توانايي تجزيه وتحليل و قضاوت

چ - خلاقيت :  توانايي تجسم پيش بيني و ايجاد ايده ها

در حال حاضر كامپيوتر مي تواند سه دسته اول فعاليتهاي جذب ،ضبط و استدلال را انجام دهد اما تا كنون هيچ ماشيني قادر به ايجاد ايده ها و خلاقيت نبوده است .

خلاقيت در مفهوم كلى به معنى خلق يك ايده تازه و مفيد است ‏، در لغت نامه روان شناسي خلاقيت چنين تعريف شده است :

 (( كنش اختراعي تخيل آفريننده ))

و از ديدگاه روان شناسي خلاقيت  يكي از جنبه هاي اصلي تفكر و انديشيدن است و تفكر عبارت است از فرايند بازآرايي  يا تغيير اطلاعات  و نمادهاي كسب شده موجود در حافظه دراز مدت .

بر اساس  اين تعريف خلاقيت يعني تفكري واگرا كه ارتباط مستقيمي با قوه ي تخيل يا توانايي تصوير ساز ي ذهني دارد.

خلاقيت از ديد صاحب نظران داراي چهار مرحله است

مرحله آمادگي :

اين مرحله توجه دقيق و تمركز بر روي مسئله و شناخت كامل ابعاد و جوانب مختلف آن مي باشد .

( مرحله اي كه انگيزش دروني ابداع در فرد بوجود مي آيد )

مرحله نهفتگي

كه همان زمان تفكر و واكنش است و فرد ايده هاي خود را سازمان داده ، بازبيني كرده و در معرض آزمون قرار مي دهد .

مرحله بينش و بصيرت :
كه با شناخت ناگهاني همراه است و شخص به ناگاه موضوع را درك مي كند و به اجزاء مختلف مسا له ارتباط مي دهد.

مرحله بازبيني   :
در اين مرحله ايده يا طرح جديد ارائه شده مورد ارزيابي قرار مي گيرد و ممكن است مطالعه ي نتايج ، تفكر تازه يا راه حل جديد او را به تغيير يا تجديد نظر در آن وادار سازد.

مراحل آموزش خلاقيت به دانش آموزان :

1)   ايجاد انگيزه

2)   ايجاد روحيه تحقيق و تفكر علمي

3)   دامن زدن به تخيل دانش آموزان

4)   آموزش روش هاي حل مسئله

5)   انجام كارهاي علمي – تحقيقاتي

6)   انجام بازي ها و كار هاي فكري و هنري

7)   پرورش و وحدت بخشيدن به ابعاد متناقض  در دانش آموزان

پيشنهاد هايي كاربردي براي معلمان :

1-  در حين تدريس سئوالات بحث انگيز طرح كنيد .

2- از دانش آموزان بخواهيد ، مطالب تدريس شده يا موضوعات كتاب را نقادي و تجزيه و تحليل نمايند.

3- از طرح سؤالاتي كه تنها يك جواب معين  دارند ، در حد امكان اجتناب كنيد.

4-  از سؤالات عجيب و ظاهرا بي ربط دانش آموزان استقبال نمائيد.

5-  به نظريات و پيشنهادهاي دانش آموزان احترام بگذاريد .

6-  اگر دانش آموزي به جاي درك مطلب به حفظ آن پرداخت ، بي اعتنايي كنيد و زماني كه مطلب را درك نمود او را تشويق نمائيد .

7- گاهي تكاليف آزادي تعيين كنيد كه دانش آموزان به طور مستقل انتخاب و عمل نمايند .

8- روح تحقيق و جستجو را در دانش آموزان ايجاد و تقويت نمائيد .

9- به دانش آموزان فرصت دهيد درباره مسائلي كه مطرح مي شود ، به دقت فكر نمايند .

10- گاهي از دانش آموزان بخواهيد كه خود مسئله اي را طرح كنند و به پاسخ آن بيانديشند.

12- از روش بحث وگفتگو نهايت استفاده را ببريد. 

13- به دانش آموزان نشان دهيد كه كيفيت يادگيري نسبت به كميت آن ارزش بيشتري دارد

14- به دانش آموزان فرصت دهيد به طور فعال در جريان يادگيري شركت نمايند ، گاهي لازم است دانش آموزان شخصا با اطلاعات مواجه شده و به يادگيري دست يابند .

15- فعاليت تدريس را بر حسب تجارب قبلي پايه ريزي نمائيد .

16- در كلاس ، محيطي آزاد ، بدون فشار و تنش ايجاد كنيد تا دانش آموزان به راحتي به سؤال ، بحث و گفتگو بپردازند .

17-  اعتماد به نفس دانش آموزان را تقويت نمائيد .

18- از ايجاد رقابت ميان دانش آموزان به شدت پرهيز نمائيد .

19- قدرت تخيل دانش آموزان را تقويت كنيد .

20- از محركات بصري  مانند : تصاوير ، نمودارها ، كارهاي دانش آموزان و غيره در كلاس استفاده كنيد .

21- سعي كنيد دانش آموزان ارتباط مسائل درسي را با واقعيت هاي زندگي درك نمايند .

22-گاهي به تناسب دروس ، آنها را تشويق كنيد ، راه حل هاي براي مسائل اجتماعي بيابند .

23- از وسايل آموزشي حداكثر استفاده را بنمائيد.

ارتباط خلاقيت با هوش:

تحقيقات گيلفورد و كريستين سن نشان مي دهد كه تا يك سطح معيني از هوش ( حدود 120 ) بين هوش و توانائي هاي خلاق قدري همبستگي وجود دارد ، اما بالاتر از اين ميزان همبستگي ديده نمي شود . بنابراين فقط افراد تيز هوش نيستند كه مي توانند خلاق با شند .

ارتباط هوش با مواد درسی:

همچنين تورنس معتقد است كه بعضي مواد درسي با  بروزخلاقيت ارتباط بيشتري دارد مانند مواد كلامي ، در حاليكه بهره هوشي بيش از هر چيز با درس رياضي همبستگي مثبت دارد . در نتيجه بروز رفتار خلاق در طيف وسيعي از افراد با هوش بهر متوسط و نه الزاما تحصيلات درخشان ديده شده است .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: